З прафесійным падыходам

Заўсёды прыемна бачыць выдатную працу. Асабліва натхняе сур’ёзнае стаўленне да прафесіі ў сацыяльнай сферы, бо, як вядома, якаснае сацыяльнае абслугоўванне стварае ўмовы для вырашэння складаных жыццёвых сітуацый. Пра дзейнасць сацыяльнай службы, структурныя падраздзяленні і прафесійныя дасягненні мы даведаліся, наведаўшы Тэрытарыяльны цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Барысаўскага раёна.

Перш за ўсе выклікае інтарэс аддзяленне дзённага знаходжання для інвалідаў. Зараз яго наведваюць сорак дзевяць чалавек, пяцёра – на надомным абслугоўванні. Спецыялісты аддзялення займаюцца сацыяльна-бытавой адаптацыяй наведвальнікаў. Маладых людзей прывучаюць да самастойнага жыцця і жыцця ў грамадстве. Для гэтага сфарміравана мноства гурткоў з «гаваркімі» назвамі: «Вясёлы пекар», «Чароўны клубок», «Фантазія». Увогуле, наведванне гурткоў запланавана не толькі для маладых людзей, але і для пенсіянераў, для якіх на базе аддзялення дзённага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту сфарміравана свая сістэма заняткаў.

Ці не самым папулярным з’яўляецца гурток «Камп`ютарная пісьменнасць». Ён прызначаны для навучання людзей старэйшага пакалення. Заняткі вядзе Эльвіра Аляксандраўна Астроўская, інвалід 2-й групы. Пажылыя людзі з задавальненнем асвойваюць новыя тэхналогіі і імкнуцца ісці ў нагу з часам. Дайшло да таго, што пенсіянеры практычна не тэлефануюць адно аднаму, а абменьваюцца паведамленнямі ў групе «Залаты ўзрост» сацыяльнай сеткі «Аднакласнікі». 

Выдатна праходзяць заняткі па англійскай мове. «У многіх нашых наведвальнікаў дзеці ці ўнукі жывуць за мяжой. Каб мець зносіны з сям’ёй свайго дзіцяці, гаварыць на адной мове, даводзіцца прыстасоўвацца. Ратуе тое, што большасць нашых пенсіянераў ведаюць нямецкую. Такім чынам прасцей авалодаць новай мовай, бо ўжо ёсць нейкі навык», – растлумачыла дырэктар ТЦСАН Вольга Вітольдаўна Капыток. Акрамя гэтага, ва ўстанове можна наведаць заняткі па псіхалогіі і нават навучыцца асновам фінансавай пісьменнасці. Здавалася б, якая ўжо тут фінансавая пісьменнасць, усе людзі дарослыя, вопытныя. Аднак дэнамінацыя рубля двухгадовай даўнасці ўсур’ёз збянтэжыла пенсіянераў, і кансультацыі прадстаўніка банка ім сапраўды дапамаглі.

А чаго варта развучванне новых песень у «Музычнай гасцёўні». Ды што там, ні адно свята не абыходзіцца без выканання новых твораў!

Асаблівым гонарам цэнтра з’яўляецца зала эргатэрапіі. Эргатэрапія – гэта комплекс рэабілітацыйных мерапрыемстваў, якія праводзяцца для аднаўлення паўсядзённай дзейнасці чалавека. Кажучы прасцей, спецыяльная лячэбная гімнастыка для трэніроўкі дробнай маторыкі і каардынацыі. Гэтаму спрыяюць адмысловыя падушачкі і трэнажоры. За вядзенне такога неабходнага напрамку ў цэнтры адказвае Яўген Аляксандравіч Грачышкін. Мужчына – інвалід 2-й групы, праходзіць працоўную рэабілітацыю. Як кажуць яго навучэнцы, не шкадуе ні старога, ні малога, таму ёсць і рэзультат.

Ну і, вядома ж, вялікую ўвагу ў цэнтры надаюць спорту і здароўю. Для развіцця гэтага напрамку арганізаваны гурток, які наведваюць дзве групы жадаючых. У іх актывісты займаюцца скандынаўскай хадой. Аднак тут ёсць абавязковая ўмова. «У групах не прабачаюць тых, хто прыходзіць з дрэнным настроем. Калі ты прыйшоў займацца – будзь добры пакінуць асабістыя праблемы і скаргі за парогам. Бо людзі ж прыходзяць па пазітыў, яго і трэба несці ў грамадства», – распавяла намеснік дырэктара ТЦСАН Таццяна Георгіеўна Чуйкова. Гэта мудрае рашэнне захоўвае пазітыўны настрой і дазваляе людзям быць прадуктыўнымі. Таму што гурткоўцы не проста ходзяць, але і праводзяць сацыяльныя акцыі па меры магчымасцяў. Напрыклад, на шляху руху збіраюць усё смецце, якое трапіцца.

Акрамя гуртковай дзейнасці ў цэнтры можна займацца ў майстэрнях. Яны, як кажуць, на любы густ: паліграфічная, пральная, швейная і кулінарная. Усё максімальна функцыянальна і прадумана. Кожны наведвальнік зможа знайсці для сябе занятак па інтарэсах. Такія імправізаваныя ўрокі, як паветра, неабходныя інвалідам, асабліва маладым. Хлопцы і дзяўчаты ўсебакова развіваюцца: тры разы на месяц наведваюць раённую бібліятэку, раз на тыдзень плаваюць у басейне на базе Мінскага абласнога фізкультурна-аздараўленчага клуба інвалідаў «Гефест».

Акрамя таго, для маладых інвалідаў праводзяць заняткі па працатэрапіі. На такіх занятках маладыя людзі асвойваюць навыкі карыстання электрапрыборамі, вучацца даглядаць сябе ў побыце, прызвычайваюцца да акуратнага нашэння і абслугоўвання асабістых рэчаў, асвойваюць уменне аказваць першую дапамогу сабе і іншым. Словам, прайграюць сітуацыі, якія могуць адбыцца з кожным у рэальных абставінах. Важнае месца для рабят – пакой адпачынку. Тут яны могуць адцягнуцца ад будзённых спраў, заняцца любімай справай асобна ад астатняй групы хлопцаў і дзяўчат, мець зносіны па інтарэсах. Вядома, ва ўстанове ёсць на што паглядзець. Маецца нават свой зімовы сад, раслінамі для якога падзяліліся наведвальнікі і супрацоўнікі цэнтра. На сценах прытуліліся экзатычныя папугаі і дзівосныя расліны, якіх з любоўю малявала таленавітая супрацоўніца ўстановы, – гэта сапраўдная зона рэлаксацыі.

Аднак як жа быць тым, у каго няма магчымасці наведваць цэнтр сацыяльнага абслугоўвання ці, можа быць, ёсць больш надзённыя праблемы? У гэтым выпадку людзі звяртаюцца да паслуг аддзялення суправаджальнага пражывання. Як патлумачыла загадчыца аддзялення Інэса Васільеўна Максімава, для інвалідаў з парушэннем апорна-рухальнага апарату цэнтрам прадастаўляюцца паслугі памочніка па суправаджэнні. Такі спецыяліст знаходзіцца побач з інвалідам ад месца пражывання да пункту прызначэння і на зваротным шляху. «У нас гэтым пытаннем займаецца малады чалавек. Спачатку людзі насцярожана ставяцца да нашага калегі. Але пасля першага суправаджэння настолькі давяраюць, што ўсе сумневы папросту знікаюць», – распавяла Інэса Васільеўна.

Для аказання паслугі ёсць спецыяльны графік, куды ўносяцца заяўкі. «А што, калі тэрміновая справа?», – пытаюся я. «Мы што-небудзь прыдумаем, пастараемся дапамагчы ў любым выпадку», – запэўніла мяне спецыяліст. Адметнасцю аддзялення суправаджальнага пражывання можна лічыць актыўную працу з інвалідамі па слыху. Ва ўстанове маецца свой сурдаперакладчык, які не толькі выконвае свае службовыя абавязкі, але і выкарыстоўвае ў рабоце мабільныя дадаткі skype, viber, а значыць, знаходзіцца на сувязі са сваімі падапечнымі практычна кругласутачна.

І гэта толькі малая частка таго, чым займаюцца ў сацыяльнай установе. Вядома ж, тэрытарыяльных цэнтраў шмат, але ці ў многіх з іх пануе такая клапатлівая атмасфера? Судзіць, вядома, не нам, а тым, хто наведвае ўстанову. Аднак прымусіць людзей прыходзіць і займацца творчасцю або звяртацца па дапамогу ў вырашэнні цяжкай жыццёвай сітуацыі немагчыма. Альбо давер ёсць, альбо яго няма. І тут важная не столькі літара закона, колькі простая чалавечая спагада, якой з лішкам хапае супрацоўнікам ТЦСАН. У кожнага аддзялення свае задачы і напрамкі дзейнасці, новыя планы і мэты. Але ёсць у іх тое, што аб’ядноўвае, – імкненне да развіцця і неабыякавасць. На тым і стаяць.

Вольга НЕЎМЯРЖЫЦКАЯ

Фота аўтара і з архіва ТЦСАН