На Гасподніх сцежках

У нас у рэдакцыі ўжо колькі часу ляжаў зборнік вершаў з пяшчотнай назвай «Ручаёк гаварлівы». Яго аўтаркі – пінскія паэткі Тамара Лазнюха і Вольга Курдзюмава, бабуля і ўнучка. Самы ж першы верш старэйшай паэткі, Тамары Пятроўны, тлумачыць назву кнігі:

 

Паэтычнае слова – шчырых

сэрцаў парывы

Ды святога натхнення дзіця.

Беларуская мова – ручаёк гаварлівы,

Срэбнасць гукаў, што ў неба ляцяць.

 

Гэтыя ж словы гучаць і ў іншым вершы:

 

Наша родная мова –

Ручаёк гаварлівы ­

Апынуцца гатовы

Вершам новым, шчымлівым.

Ад яе, ад мовы, тонкімі нітачкамі цягнуцца і іншыя вершы: пра бацькоўскую хату, сваю вёску, пра родны Пінск (хаця і нарадзілася паэтка ў вёсцы Дамашыцы на Піншчыне, але з самім горадам у яе таксама звязана шмат успамінаў – і, натуральна, вершаў), пра беларускіх паэтаў і, канешне, пра Беларусь:

Я за тое ўдзячна Айчыне,

Што ў абдымкі мяне прыняла.

Беларуская мова – дзяўчына –

Мне вяночак з рамонкаў спляла.

<…>

І адкуль бы вятры ні падулі,

На Радзіме знаходжу цяпло.

Беларуская мова – матуля –

Ты і шчасце, і моц, і святло!

Вельмі светлыя і лёгкія словы знаходзіць Тамара Лазнюха ў вершы-прысвячэнні сваёй унучцы Вользе. І мімаволі ўзнікае думка, што паэтычны талент можа пераходзіць у спадчыну:

Узрост твой параўнаю я з вясною.

Што ёсць яшчэ цікавей у жыцці?

У творчасці сцяжынкаю адною

Нам сам Гасподзь наканаваў ісці.

 

Да глыбіні вякоў гады імчацца.

Зямную шчодрасць сэрцам успрымай.

Жадаю дасягнуць вяршыні шчасця.

Жыві. Пішы. Квітней, як звонкі май!

 

Увогуле ж пераказаць, працытаваць усе вершы Тамары Пятроўны няма магчымасці ды й, думаю, неабходнасці. «Ручаёк гаварлівы» яе натхнення па-ранейшаму струменіць ды бруіцца на жыццядайнай (вершадайнай!) Піншчыне, і з’яўляюцца на свет Божы ім жа натхнёныя-нашаптаныя радкі. Пра гэта таксама неаднаразова піша Тамара Лазнюха, выяўляючы разам з іншымі рысамі сваёй душы ці не асноўную з іх – веру. Глыбокую, непахісную веру ў Бога, якую жанчына здолела захаваць за шмат гадоў цяжкай хваробы і яе наступства – нерухомасці. І тым больш пранікнёна гучаць наступныя вершаваныя радкі:

Ранак пачынаецца з малітвы,

Дзе падзяка за Святло ўначы…

 

Альбо вось такія словы:

Узмацняе на Гасподніх сцежках

Кожная хвіліначка святла…

Дарэчы ўзгадваюцца вядомыя словы аб тым, што Бог ніколі не дае крыжа цяжэй, чым можа вытрымаць чалавек. А калі – не проста вытрымаць, а яшчэ і дзякаваць за яго атрымліваецца?

Прыкутая да ложка болем…

Ды слава Богу! За дзяцей,

За ўнукаў, што з маёй няволі

Прадоўжаць сцежку да людзей…

І дзесьці на краі свядомасці з’язляецца ўпэўненасць у тым, што камусьці гэтыя ды іншыя радкі, неверагодныя ў сваёй простасці, стануць падтрымкай і святлом у жыцці.

Зборнік вершаў гартала

Ніна КАЗЛЕНЯ

 

Тамара ЛАЗНЮХА

Урачыстасць

У зелень апранутыя бярозкі

Хвалююць сэрцы радасцю жывой.

А вецер то працяжнікі, то коскі

Заносіць у жыццёвы сшытак свой.

 

Спявае ўсё ў святым прыродным хоры,

Прыгожа так, як у чароўным сне.

Музыкі, выканаўцы, дырыжоры

Ствараюць шматгалосы гімн вясне.

 

Крок за крокам

Ляціць вясна па свеце белым,

Спяшаецца, бо час яе…

Перада мною ліст паперы,

Складаю верш… Душа пяе.

 

З краін далёкіх на радзіму

Вяртаецца птушыны спеў,

І кожны чалавек успрымае

Ласунак сакавітых дрэў.

 

Сады як малаком абліты,

Цудоўны водар, прыгажосць…

Заўважыць пчолак працавітых

Тутэйшы і заезджы госць.

 

І на палях кіпіць работа,

Дзянёк вясновы корміць год…

І славіць сонейка прырода,

З падзякай Богу ўвесь народ.

 

Пытанне без адказу

Красавік крыляе гэтак, як павінна,

І чароды птушак з выраю ляцяць.

А гады мінаюць хутка і няспынна,

Час настаў падводзіць вынікі жыцця.

 

Дзесьці ў гэты момант

нарадзіўся хтосьці,

А камусьці стаўся найапошнім дзень.

На зямлю трапляем на нядоўга ў госці,

Па дарогах лёсу сам Гасподзь вядзе.

 

Сонейка садзіцца нізка надвячоркам,

На начное неба ўзыйдзе зоў надзей –

Месяц і сястрычкі – залатыя зоркі,

З іх мая якая? І калі ўпадзе?..